MALARSTWO FLAMANDZKIE I HOLENDERSKIE

Na wystawie stałej malarstwa flamandzkiego i holenderskiego są reprezentowane niemal wszystkie gatunki występujące w sztuce Niderlandów od XV w. po wiek XVIII. Ekspozycja zawiera 78 dzieł ukazujących główne wątki formalne i tematyczne podejmowane przez artystów niderlandzkich. Znajdziemy tu najciekawsze przykłady malarstwa religijnego, alegorycznego, rodzajowego, portretowego, krajobrazowego oraz martwe natury.

Flamandzka sztuka, obejmująca obszar południowych prowincji Niderlandów (w przybliżeniu dzisiejsza Belgia), rozwijała się pod wpływem hiszpańskiego dworu w kręgu religii rzymskokatolickiej i wpływów włoskich, podczas gdy sztuka Holandii o silnie kalwińskim charakterze propagowała protestancką duchowość i była podporządkowana głównie mecenatowi mieszczańskiemu.

Na wielką uwagę zasługuje rola, jaką w złotym okresie kultury niderlandzkiej (XVI–XVII w.) odegrali malarze flamandzcy oraz Peter Paul Rubens i jego warsztat. Wywarli oni ogromny wpływ na artystów ówczesnej Europy. Do znanych centrów tego kręgu należały Antwerpia, Gandawa, Brugia i Bruksela. 
Malarstwo religijne w Holandii odgrywało drugoplanową rolę. Malowidła miały uczyć i bawić: ostrzegały przed złem doczesnego świata, propagując chrześcijańskie i mieszczańskie cnoty. Dominujące wcześniej tematy religijne ustąpiły miejsca kompozycjom o charakterze świeckim, np. scenom z życia codziennego, portretom, pejzażom, martwym naturom, widokom wnętrz kościołów, morskim krajobrazom oraz scenom alegorycznym i mitologicznym. 
Wystawa stała pokazująca malarstwo flamandzkie i holenderskie zawdzięcza swój początek w kolekcji gdańskiego kupca Jakoba Kabruna (1759–1814) przekazanej miastu testamentem w 1814 r. W 1872 r. zbiory te stały się własnością otwartego wówczas Stadtmuseum Danzig. Do najważniejszych eksponatów należą obrazy zakupione w latach 1940–1943. Po wojnie kolekcja malarstwa flamandzkiego i holenderskiego uległa rozproszeniu, mimo rewindykacji w 1956 r. część wywiezionych dzieł nie powróciła do zbiorów.