Galeria Malarstwa Polskiego

W Galerii Malarstwa Polskiego wyeksponowano reprezentatywny zbiór malarstwa polskiego Muzeum Górnośląskiego od pocz. XIX w. do połowy XX w. Uwagę zwraca zespół portretów późnego klasycyzmu i związanego ze sztuką biedermeieru "realizmu mieszczańskiego" (Kazimierz Wojniakowski, Karol Schweikart, Józef i Alojzy Rejchanowie), a także znaczące przykłady nurtu romantycznego i jego kontynuacji w malarstwie polskim XIX w. ( Artur Grottger, Piotr Miachałowski, m. in. Portret Maksymiliana Oborskiego w czapeczce z futrzanym otokiem, 1840- 48). W wyróżniającej się wysokim poziomem artystycznym kolekcji malarstwa realistycznego drugiej połowy XIX w. dominują pejzaże, malarstwo rodzajowe, portrety, tematyka historyczno-rodzajowa, m.in. Józef Szermentowski Pastuszek (1857), Maurycy Gottlieb Jałmużna (1878), Wojciech Gerson Letni deszcz i Mgła poranna (1875), Aleksander Gierymski Murzynka i Domy nad kanałem (ok. 1897-98), Józef Brandt Wesele kozackie oraz Zwiad kozacki (1873).

Wśród dzieł malarstwa polskiego przełomu XIX i XX w. znjadujemy najlepsze prace reprezentujące główne tendencje obecne w sztuce tej epoki - symbolistyczną: Jacek Malczewski, m.in. Po żniwie (1892), Głowa Eloe (1908), Jan Stanisławski, Stanisław Wyspiański, m.in. Portret Wandy Siemaszkowej w stroju scenicznym Panny młodej z Wesela (1901), Julian Fałat, Władysław Ślewiński Głowa Bretonki z Quimperlé (ok. 1903), Leon Wyczółkowski Skały w Tatrach (1904) z cyklu Legendy tatrzańskie, oraz wczesnoekspresjonistyczną (m.in. Konrad Krzyżanowski Fortepian (1905), Gustaw Gwozdecki Pełnia (1906), Witold Wojtkiewicz Idylla -Swaty (1908) z cyklu Ceremonie IV.

W początkach XX w. malarstwo polskie coraz żywiej zaczęło odwoływać się do nowatorskich prądów sztuki francuskiej; obserwować to możemy na przykładzie obrazów Józefa Pankiewicza (m.in. Pejzaż z południowej Francji, ok. 1910 czy Jana Rubczaka Pejzaż z Hiszpanii, ok. 1910).

W Galerii Malarstwa Polskiego znajdziemy ciekawy i bogaty zestaw malarstwa polskiego okresu dwudziestolecia międzywojennego , w tym prace formistów ( Jan Hrynkowski, Leon Dołżycki, Tytus Czyżewski, Henryk Gotlib, Zbigniew Pronaszko), członków "Rytmu" (Wacław Borowski, Felicjan Szczęsny Kowarski, Rafał Malczewski), kapistów oraz członków innych ugrupowań kolorystycznych: Hanna Rudzka -Cybisowa,Jerzy Fedkowicz, Karol Larisch, Piotr Potworowski ( Duet 1949) oraz Zygmunt Waliszewski (m.in. Książę Józef Poniatowski na koniu, 1923).

W Galerii znalazły miejsce również płótna obrazujące program tradycjonalizmu kręgu "Bractwa św. Łukasza" (Jeremi Kubicki Podwieczorek, 1936) oraz obrazy malarzy polskich szeroko rozumianej "Ecole de Paris": Roman Kramsztyk, Władysław Jahl, Tadeusz Makowski, Maksymilian Fuerring, Zygmunt Menkes, Eugeniusz Zak (Rybak, 1924) oraz nowatorskie malarstwo "Grupy Krakowskiej" (Leopold Lewicki, Bolesław Stawiński, Sasza Blonder), a także zestaw Kompozycji heliograficznych (1934-39) Karola Hillera. 
Ekspozycję zamykają obrazy reprezentatywne dla prawie wszystkich kierunków i tendencji w plastyce polskiej lat 40. i 50. ubiegłego wieku, m.in. prace Jana Cybisa, Marii Jaremy, Tadeusza Kantora, Alfreda Lenicy, Jadwigi Maziarskiej, Erny Roseinstein czy Stanisława Dawskiego.