Źródła drukowane podają, że w XIV w. w Ciechanowcu była już cerkiew. Przy drodze z Ciechanowca do Siemiatycz, koło wsi Malec znajduje się kurhan o wysokości 3 m i średnicy 20 m, który nosi nazwę cerkwiska.
Ciechanowiec już w XVI w. dzielił się na dwie części: na prawym brzegu Nurca – strona polska – Nowe Miasto, zaś na lewym brzegu – Stare Miasto – strona ruska. W 1580 r. Stare Miasto liczyło 275 domów, a Nowe Miasto 58. W relacjach historycznych opis Starego Miasta podany został następująco: „Stare Miasto ma podłużny rynek z murowanymi w dwa rzędy sklepami, murowaną farą, klasztor sióstr Miłosierdzia i greckokatolicką cerkiew...” Lokalizacja cerkwi św. Jerzego była przy obecnej ul. Kościuszki, po lewej stronie od rynku.
Po powrocie unitów do Cerkwi prawosławnej liczba parafian w 1847 r. wynosiła 201 osób. W samym miasteczku, obok rynku, z inicjatywy władz rosyjskich w 1866 r. wzniesiona została kaplica św. Aleksandra Newskiego, która w okresie międzywojennym została zburzona. W 1873 r. przystąpiono do budowy nowej murowanej cerkwi, poświęconej 22 maja 1877 r. w dniu Wniebowstąpienia Pańskiego, która to przetrwała do dziś. W ciągu kilkunastu lat cerkiew została wyposażona w różne ofiary rzeczowe. Na początku XX w. liczba parafian wynosiła 200 mężczyzn i 173 kobiet. Cerkiew znajdowała się w dekanacie drohiczyńskim diecezji grodzieńskiej.
Pierwsza wojna światowa przyniosła nieodwracalne straty dla cerkwi w Ciechanowcu. Wyposażenie, tak bogate, zostało rozgrabione, a obiekt przeznaczono na inne cele. Po powrocie ludności z bieżeństwa parafia została zlikwidowana, a cerkiew przyłączono do parafii w Czarnej Cerkiewnej, nabożeństwa zaś były odprawiane raz w miesiącu.
Podczas okupacji hitlerowskiej budynek cerkwi był wykorzystywany przez okupantów jako miejsce kaźni. Stwierdzono, że zginęło tu ponad 60 osób różnej narodowości. Działania wojenne mocno uszkodziły cerkiew, gdyż wojska radzieckie urządzili w niej punkt obserwacyjny, zaś przeciwnik starał się go zlikwidować ogniem artyleryjskim.
Lata powojenne również były bardzo ciężkie dla ludności prawosławnej. Nieustabilizowana sytuacja zaciążyła i na cerkwi. Zabliźnić rany udało się dopiero w 1953 r., gdy cerkiew w Ciechanowcu przyłączono do parafii w Siemiatyczach. Proboszcz ks. Piotr Kuźmiuk podjął się trudu odbudowy świątyni. Kolejny kapitalny remont został przeprowadzony przez wikariusza parafii Siemiatycze, ks. Grzegorza Sosnę, w latach 1977-1981. Urządzono wówczas nowy oryginalny ikonostas, autorstwa rzeźbiarza Wiaczesława Szuma. Cerkiew wyposażono w utensylia, a posesję ogrodzono. Przy odnowionej świątyni w 1982 r. reaktywowano parafię.
Ks. Grzegorz Sosna
_____________
Skrócona wersja artykułu opublikowanego w „Wiadomościach Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego” 2008, nr 6-7.