Słysząc „muzeum pod otwartym niebem” z pewnością odruchowo pomyślimy o skansenie, ale radomszczańskie muzeum to zupełnie co innego.
Pierwsze w Europie Żydowskie Muzeum Pod Otwartym Niebem otwarto 02-06-2014. Żeby je zwiedzić, wystarczy spacerując po Radomsku uważnie patrzeć pod nogi. W miejskie chodniki wmurowano tam około 50 tablic wielkości 50x60 cm związanych z żydowską społecznością, która przed wojną stanowiła 55% ogółu mieszkańców. Oznaczono nimi miejsca mające w tamtym czasie szczególne znaczenie. Przypominają o tym, co kiedyś mieściło się w danym budynku lub kim byli jego właściciele.
Tablice mają trzy kolory. Większość z nich jest brązowa. Te mówią o życiu Żydów przed II wojną światową. Miejsca związane z obu kulturami – polską i żydowską – oznaczono tablicami w kolorze szarym. Białe tablice upamiętniają okres II wojny.
Powstały z inicjatywy Lili Rachel Kesselman, której ojciec pochodził z Radomska. W ramach projektu stowarzyszenia „Yiddele Memory” wmurowano 50 tablic. Trzynaście z nich zostało wprawdzie uszkodzonych na dzień przed planowaną inauguracją, jednak nie przeszkodziło to w otwarciu.
Informacja:
Tablic należy szukać m.in. na chodnikach ulic: 3 Maja, Bugaj, Joselewicza, Kościuszki, Narutowicza, Piłsudskiego, Przedborska, Reymonta, Warszyca, Wyszyńskiego, Żeromskiego.
Warto wiedzieć:
„Yiddele” w języku jidysz oznacza „małego Żyda”.