Dostepna również w Get it on Google Play
Ponad 20 000 miejsc wartych odwiedzenia! Masz ochotę na wycieczkę w głąb Ziemi? Szukasz pomysłu na wyjazd z dzieckiem? A może planujesz wakacje na dwóch kółkach. U nas na pewno znajdziesz miejsce, którego szukasz!
Strona główna ciekawe miejsca zabytki: pałace i dwory Zespół dworski w Strzegocicach

Strzegocice

Zespół dworski w Strzegocicach

Pierwsze wzmianki o Strzegocicach pochodzą z XII w., a pojawiły się w Kodeksie Dyplomatycznym Klasztoru Tynieckiego. Tynieccy mnisi byli w tamtych czas właścicielami ogromnych dóbr na terenach dzisiejszych powiatów Dębickiego i Jasielskiego. W 1354 r. Strzegocice są już wymieniane jako wieś królewska. W Strzegociach znajdował się dwór starosty pilzneńskiego, spalony w 1657 roku podczas najazdu Rakoczego.

Po pierwszym rozbiorze Polski wieś została zlicytowana, w wyniku czego właścicielami stał się ród Jabłonowskich. Zamieszkujący Podole właściciel doprowadzili stojący w miejscu dzisiejszego parku stary dwór do ruiny. Istniejący do dziś okazały strzegocicki dwór został wybudowany w pierwszej połowie XIX wieku przez kolejnego właściciela tych ziem Ludwika Komornickiego. W 1885 r. dwór stał się własnością Kochanowskch. Gruntowną przebudowę przeszedł na początku XX w. za sprawą jego ówczesnych właścicieli Czesława Łopuskiego i jego żony Marii Odrowąż-Pieniążkównej, którzy byli ostatnimi przed II wojną światową właścicielami majątku.

Portal zabytki-podkarpacie.pl tak opisuje budynek: „Dwór strzegocicki jest dość okazałym murowanym budynkiem o tynkowanych ścianach z lizenowymi podziałami, wzniesionym na planie prostokąta z dwoma krótkimi skrzydłami i przybudowaną do jego zachodniej ściany parterową oficyną gospodarczą. Ma dwutraktowy układ wnętrz z klatką schodową na głównej osi i dachy pokryte dachówką ceramiczną. Zwrócony w kierunku północnym jego siedmioosiowy fronton poprzedza trójosiowa przybudówka głównego wejścia z tarasem widokowym na poziomie pierwszego piętra. W strefie jego poddasza znajduje się zaś trójprzęsłowa ściana pseudoattyki z umieszczonymi w kartuszach herbami Odrowąż i Jastrzębiec.

Południową elewację pięcioosiowego korpusu o dużych trójdzielnych oknach poprzedza murowana weranda ze znajdującym się nad nią tarasem o tralkowej balustradzie. Werandę poprzedza z kolei dolny taras o ozdobnej betonowej balustradzie ustawionej na ciągnącym się na całej niemal długości dworu kamiennym murze oporowym. Podobny mur zabezpiecza plateau z dworem od strony biegnącej poniżej niego wiejskiej ulicy. Ściany oficyny zaś zdobią rzędy dużych blend arkadowych ze znajdującymi się w nich otworami okiennymi.

Po północnej stronie dworu rozciąga się stary park. Jest to dziesięciohektarowe założenie typu krajobrazowego, najpiękniejsze z sześciu znajdujących się na terenie gminy Pilzno. Pomimo zatartej już częściowo kompozycji przestrzennej możemy jeszcze dziś rozróżnić poszczególne jego elementy: prowadzącą przed główne wejście do dworu drogę przechodzącą w podjazd otaczający owalny gazon, rozciągającą się na wprost budowli polanę z leciwym samotnikiem, ciągnącą się wzdłuż zachodniej ściany założenia aleję grabową, mniejsze polany oraz zielone altany otoczone katedrami wiekowych dębów, lip, jesionów, grabów, kasztanowców i sosen.”

Oprócz wymienionego w opisie parku i oficyny w skład zespołu wchodzą jeszcze zabudowania gospodarskie i znajdująca się po drugiej stronie drogi krajowej gorzelnia (obecnie restauracja). Park uważany jest za najpiękniejszy na terenie gminy Pilzno.

W maju 1942 w dworskim parku niemieccy żandarmi rozstrzelali 14 Żydów, w tym ostatniego rabina z pobliskiego Brzostka. Po drugiej wojnie światowej dwór podzielił losy innych tego typu budynków. Został znacjonalizowany w ramach reformy rolnej i przeznaczony na biuro Gromadzkiej Rady Narodowej, szkołę podstawową i mieszkania. Państwowy zarząd nad budynkiem był dla dworu zgubny. Już w 1963 obiekt był zaniedbany, o czym wspomina zielona karta zabytku. Ostatecznie budynek został w znacznym stopniu zdewastowany. Obiekt nie jest dostępny do zwiedzania.

Zaproponował: urbeck

Polecane miejsca

Miejsca w okolicy

Copyright © 2007 Polska Niezwyk�a
Wszystkie prawa zastrze�one. �adna cz�� ani ca�o�� serwisu nie mo�e by� reprodukowana ani przetwarzana w spos�b elektroniczny, mechaniczny, fotograficzny i inny. Nie mo�e by� u�yta do innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek bazie danych bez pisemnej zgody Administratora serwisu.
Znajd� nas na