Kościół pw. św. Michała Archanioła w Wieluniu był najstarszą świątynią w tym mieście, datowaną na XIII w. i pierwotnie drewnianą. Przypuszcza się, że w XIV w. kościół został na nowo przebudowany i za budulec posłużył kamień wapienny. W 1419 r. świątynię podniesiono do rangi kolegiaty i dodano wezwanie Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Przez lata świątynia była rozbudowywana co zaowocowało najokazalszym kościołem w Polsce w XVI w.
Niech dane same powiedzą za siebie: 30 metrowa wieża, 48,5 m długości i 25,5 m szerokości. Zapewne byśmy ją podziwiali do dziś gdyby nie dzień 1 września 1939.
Dokładnie tego dnia o godz. 4.40 na uśpione i bezbronne miasto nadleciał dywizjon 76 pułku bombowców nurkowych imienia Immelmanna niemieckiej Luftwaffe. Zaczęło się bombardowanie Wielunia. Zniszczono szpital, starówkę i pozbawiono życia około 1200 bezbronnych osób. Kolegiata nie poniosła wówczas poważniejszych uszkodzeń i nadawała się do odbudowy. Decyzja władz okupacyjnych była inna - zburzyć. W 1940 r. wysadzono ją w powietrze a na pustym placu wybudowano drewniane baraki dla urzędników niemieckich. Dzięki przeprowadzonym w latach 1989-1992 pracom archeologicznym odsłonięto pozostałości fundamentów dawnej świątyni.
Ciekawostki:
- W 1927 r. podczas prac renowacyjnych odsłonięto bezcenne malowidła z II poł. XIV w. oraz kamienny portal w stylu gotyckim, który prawdopodobnie przez przebudowy kościoła został ukryty.
- Ze zbombardowanego kościoła podczas II wojny światowej udało się uratować część wyposażenia, które zostało przeniesione do kościołów pw. Bożego Ciała i św. Józefa. Jednak większość uległa bezpowrotnemu zatraceniu.
- Zegar znajdujący się na wieży świątyni, pochodzący z 1895 r. został przed jej wyburzeniem w 1940 r. zdjęty i obecnie znajduje się w ratuszu miejskim.
- Przy relikcie średniowiecznej kolegiaty znajduje się głaz z pamiątkową tablicą przypominającą o tragicznych wydarzeniach z 1 września 1939 r.