Pałac Mielżyńskich w Pawłowicach koło Leszna to jedna z kilku najokazalszych i swego czasu najbardziej luksusowych wielkopolskich rezydencji szlacheckich. W rękach Mielżyńskich, herbu Nowina majątek ten pozostawał od końca XVII w. do 1939 r. Fundatorem pałacu, wzniesionego w stylu klasycyzującego baroku na przełomie lat 70. i 80. XVIII w., był pisarz wielki koronny Maksymilian Mielżyński (1738-1799), o którym mówiono, że jest najbogatszym człowiekiem w Wielkopolsce.
Wnętrza rezydencji zostały ozdobione zachowanymi częściowo do dzisiaj sztukateriami, zaprojektowanymi przez Jana Chrystiana Kamsetzera, nadwornego architekta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Do najwspanialszych pomieszczeń pałacu należy wielka Sala Kolumnowa, wykorzystywana obecnie jako sala konferencyjna. Przed wojną liczne pokoje, sale i korytarze rezydencji Mielżyńskich wypełniały tysiące bezcennych zabytkowych mebli, obrazów, rzeźb, przedmiotów ze szkła, porcelany i srebra. Ozdobą pałacu była również założona przez Maksymiliana Mielżyńskiego biblioteka, licząca w 1929 r. ponad 10 tys. woluminów w pięknych oprawach z rodowymi exlibrisami. Całe to nieprzebrane bogactwo stało się niestety łupem niemieckich "konserwatorów", którzy już na początku wojny bezceremonialnie obrabowali pałac ze wszystkich cennych przedmiotów, z których większość zaginęła potem bez śladu.
Wśród wielu znamienitych członków rodu Mielżyńskich, związanych z Pawłowicami, warto wspomnieć o generale Stanisławie Kostce Mielżyńskim, który w 1806 r. na wezwanie Napoleona własnym sumptem wystawił pułk piechoty, w 1807 r. zdobył z nim Tczew i Gdańsk, w 1809 r. bronił Torunia przed Austriakami, w 1812 r. doszedł z Wielką Armią do Moskwy, a w 1813 dzielnie bronił Gdańska przed Rosjanami. Godnym spadkobiercą wielkich tradycji rodu był jego ostatni męski potomek - hrabia Feliks Mielżyński, żołnierz gen. Stanisława Maczka, który po wojnie przebywał na emigracji w Stanach Zjednoczonych, lecz zgodnie ze swoją ostatnią wolą został pochowany w krypcie kościoła w Pawłowicach, obok wielu znamienitych przodków. Od 1945 r. pałac należy do Zootechnicznego Zakładu Doświadczalnego, będącego filią Instytutu Zootechniki w Krakowie, pełni również funkcję ośrodka konferencyjno-hotelowego.