Mikołajki (Nikolaiken) położone są nad Jeziorem Mikołajskim (powierzchnia 5 km2, długość 5,8 km, głębokość 25,9 m) i Jeziorem Tałty. Jezioro ma charakter wytopiskowy - wytopiły się zagrzebane w rynnie lodowcowej bryły lodu, a to, co było nad lodem, zapadło się. Miasto Mikołajki liczy sobie 4 tysiące mieszkańców. Prawa miejskie uzyskało w 1726 roku, a nazwa wywodzi się od kościoła św. Mikołaja. Kościół ten w XV wieku stał w miejscu obecnego kościoła ewangelickiego. Nad Jeziorem Mikołajskim, przecinającym miasto, koncentrują się ośrodki wypoczynkowe. Ma tam swoją lokalizację słynna w Polsce "Wioska Żeglarska". Wodniacy miło spędzają czas na wodzie oraz w tawernach, często śpiewając szanty. Z Mikołajek można popłynąć w kierunku Rynu, na Jezioro Śniardwy, do Rucianego-Nidy, do Giżycka i Węgorzewa. W pobliżu miasta położony jest słynny na cały świat rezerwat biosfery UNESCO - Jezioro Łuknajno, gdzie można obserwować łabędzie nieme z trzech wież obserwacyjnych. Do Mikołajek przyciągają słynne obiekty hotelarsko-wypoczynkowe: Hotel Gołębiewski, Galindia w Iznocie nad Jeziorem Bełdany, Hotel Mazur. Warto pamiętać również o Mazurskim Parku Krajobrazowym i jego dwóch atrakcjach: Puszczy Piskiej oraz rzece Krutyni. Atrakcyjny jest też wypad na Wierzbę (przeprawa promowa) i do Popielna, gdzie można zobaczyć koniki polskie (tarpany). Mikołajki przyciągają również swoim wyglądem, a goście z Niemiec (i nie tylko oni) zawsze odwiedzają najciekawszy zabytek miasta - kościół ewangelicki. Miasto właściwie wykorzystuje walory swojego położenia geograficznego.