Biała Fabryka Ludwika Geyera ... któż nie zna tego charakterystycznego obiektu na mapie turystycznej Łodzi - zapewne każdy. Tym bardziej, że obecnie w jej murach znajduje się Centralne Muzeum Włókiennictwa oraz Skansen Miejskiej Architektury Drewnianej. Dawną manufakturę Geyera najlepiej jest oglądać od strony ul. Piotrkowskiej na wysokości stawu rzeki Jasień. Wówczas raczej nie zdajemy sobie sprawy, że za naszymi plecami znajduje się jej dalszy ciąg.
Dawny kompleks fabryczny Saksończyka był wybudowany na terenie o łącznej powierzchni 48 ha. Od Białej Fabryki dzieli go ul. Piotrkowska. Druga część ciągnęła się właśnie od tej ulicy do ul. Wólczańskiej. W jej skład wchodziły m.in. wieża ciśnień, budynki apretury, drapalnia oraz potężna kamienica pod nr 293/305, która została wzniesiona w roku 1903 (choć plany jej budowy były sporządzone już w roku 1898) dla Towarzystwa Akcyjnego Ludwik Geyer. Obok niej dobudowano w późniejszym okresie czasu portiernię z kantorem.
Całe Zakłady Przemysłu Bawełnianego "Ludwik Geyer" (taką nazwę nosiły po jego śmierci) funkcjonowały do wybuchu II wojny światowej (rodzinę usunięto z zakładów włącznie z zakazem wstępu na teren). Po jej zakończeniu budynki fabryczne przeszły na rzecz Skarbu Państwa i utworzono w nich Państwowe Zakłady Przemysłu Bawełnianego nr 3, mające od roku 1950 za patrona Feliksa Dzierżyńskiego. Następnie w latach 60. nazwę zmieniono na "Eskimo". Fabryka pod tą nazwą funkcjonowała do roku 2002 w którym to ogłoszono jej upadłość.
W międzyczasie, w roku 1960 odłączono część fabryki, tzw. Białą i utworzono w niej Centralne Muzeum Włókiennictwa. Obecnie część zachodnia dawnej fabryki Geyera w przeciwieństwie do Białej Fabryki to ruina gryziona zębem czasu... Są plany zagospodarowania tego terenu m.in. ma powstać nowoczesne osiedle mieszkaniowe, ale na chwilę obecną nacieszmy oczy pozostałościami dawnej, pięknej, przemysłowej architektury.
Warto wiedzieć:
Obecnym właścicielem dawnego kompleksu fabrycznego jest firma odzieżowa Monnari Trade. Inwestor przywraca sukcesywnie w 19 zachowanych budynkach (40 budynków w tym mury fabryki Jana Krystiana Rundziehera z lat 20. i 30 XIX wieku, który działał na tej nieruchomości przed Geyerem zostały wyburzone przez poprzedniego inwestora) ich dawny blask. Powstające Centrum "Ogrody Geyera" ma m.in. pełnić funkcję handlowo-usługową, biznesową, mieszkaniową z dużą ilością zieleni.