Tektonika na żywo
W korytach rzek spływających z południowo-wschodniej krawędzi Roztocza występują małe wodospady, zwane szumami, szypotami czy z ukraińska porohami. Najbardziej znane są szumy w rezerwacie "Nad Tanwią" w Rebizantach oraz na potoku Jeleń pod Suścem.
Niewielkie, kilkudziesięciocentymetrowe szumy występują także w przełomowej dolinie potoku Sopot w pobliżu wsi Hamernia. W tym miejscu strumień wciął się w miękkie trzeciorzędowe piaskowce na głębokość nawet 40 m. Wody płyną wartkim nurtem, spadając z nieustannym szumem z małych progów skalnych. Powstały one wskutek ruchów tektonicznych, dzięki którym całe Roztocze od kilkudziesięciu milionów lat ulega stałemu wypiętrzaniu. Chociaż nie tak intensywny jak w zamierzchłej przeszłości geologicznej, to jednak proces ten zachodzi także obecnie! Dowodem na to są wodospady w dolinach rzek powstałe właśnie w miejscach tektonicznych spękań, wzdłuż których następuje mozolny ruch warstw skalnych ku górze.
Przełom Sopotu pod Hamernią objęto ochroną, tworząc rezerwat "Czartowe Pole". Warto odwiedzić to jedno z piękniejszych miejsc na Roztoczu - dla wielu najpiękniejsze! Poprowadzono tu wygodną ścieżkę dydaktyczną, która zaczyna się i kończy na parkingu leśnym niedaleko mostu na Sopocie. Odwiedzających czeka spacer na odcinku nieco ponad 1 km. Będzie to prawdziwa wyprawa przez roztoczańską dżunglę. Dolinę strumienia porasta niezwykle gęsty naturalny las z bogactwem krzewów.
Blisko parkingu znajduje się pomnik upamiętniający poległych partyzantów i mały cmentarzyk.
Przed kładką na Sopocie, wśród zarośli stoją niesamowite ruiny. Przypominają nieco egzotyczne ruiny budowli Majów odkrywane w dżungli Jukatanu. W połowie XVIII w. stanęła tu ordynacka papiernia. W szczytowym okresie działalności zakład uchodził za jeden z większych w Królestwie Polskim (niektóre źródła uznają go za liczący się w skali Europy!). Papiernię niszczoną przez powodzie ostatecznie unicestwił pożar w 1883 r. Przy ruinach ścieżka prowadzi kładką na drugą stronę doliny, po czym cały czas w górę strumienia, przez most na Sopocie do punktu startu na parkingu.