Pewnie niewiele potraw na świecie dostąpiło zaszczytu takiego upamiętnienia, ale lelowianie są dumni ze swojego ciulimu. I słusznie, bo to bardzo smaczna potrawa.
Na niewielkim skwerku pomiędzy Gminnym Ośrodkiem Kultury a geesowską piekarnią stoi drewniana rzeźba przedstawiająca mieszkańca Lelowa niosącego garnek z ciulimem. Wieść gminna niesie, że jej lokalizacja nie jest przypadkowa, ponieważ po dziś dzień miejscowi, którzy nie posiadają odpowiedniego pieca, właśnie tutaj zanosić mają do upieczenie swoje ciulimy.
Obok, na murze umieszczono tablicę z niepozostawiającym wątpliwości tekstem: „Ciulimie, clulimie/ z ciebie cały Lelów słynie/ Jak wieść niesie/ najsmaczniejszy upieczony w GS-ie”. Rzeźba (konkretnie jej buty) nadgryzł już nieco ząb czasu, pozostaje więc mieć nadzieję, że mieszkańcy zadbają, by ten jedyny w swoim rodzaju pomnik jeszcze długo cieszył oczy turystów.
Ciulim lelowski jest regionalną potrawą posiadającą certyfikat „Produktu Tradycyjnego”. Wraz z żydowskim czulimem jest też głównym bohaterem organizowanego w Lelowie od 2003 r. Święta Cciulimu-Czulentu . Możemy spróbować przyrządzić go własnoręczne ale pamiętać trzeba o jednym – prawdziwy ciulim powinien „dochodzić” w piecu chlebowym przez co najmniej 7-8 godzin (najlepiej przez całą noc).
Podstawowe składniki to: utarte ziemniaki (2kg), posiekane razem z kośćmi żeberka (1kg), 2-3 skrojone cebule, smalec, sól i dużo pieprzu. Wszystko układamy naprzemiennymi warstwami w wysmarowanym smalcem emaliowanym garnku (aż do jego zapełnienia), przykrywamy folią aluminiową i pieczemy. Z braku pieca chlebowego możemy wstawić potrawę na ok.2 godz. do piekarnika nagrzanego do 180 stopni C, jednak musimy mieć świadomość, że wyjmiemy z niego jedynie potrawę ciulimopodobną.
Warto wiedzieć:
Wypiekany tutaj na naturalnym zakwasie „chleb lelowski” - jako jeden z najlepszych produktów lokalnych - otrzymał ministerialną statuetkę i wyróżnienie „MÓJ RYNEK – MÓJ PRODUKT 2015”.