W historii zmagań trzeciej wojny śląskiej (będącej epizodem wojny siedmioletniej 1756-1763) bój ten określa się raczej mianem bitwy pod Dzierżoniowem (niem. Reichenbach). Rybak (niem. Fischerberg) to nazwa jednego ze wzniesień Wzgórz Gilowskich, które 16 sierpnia 1762 r. zostały obsadzone przez oddziały pruskie. Mający przewagę liczebną Austriacy ruszyli do ataku na pozycje przeciwników z kierunku Piławy Dolnej i Górnej (Nider Peyle, Ober Peyle). Podjęli też próbę manewru oskrzydlającego i wyjścia na pruskie tyły od strony Kośmina. Jednak Prusacy do końca dnia utrzymali swoje pozycje. Nazajutrz wykrwawione oddziały austriackie wycofały się z pola bitwy.
Wygrana wojsk króla Fryderyka II przeszkodziła Austriakom w dotarciu z odsieczą dla twierdzy świdnickiej, która w kilka miesięcy później poddała się Prusakom. Niepowodzenia militarne skłoniły cesarzową Austrii, Marię Teresę, do rokowań pokojowych. W lutym 1763 r. podpisano pokój w Hubertusburgu, który zakończył ostatecznie okres wojen śląskich. Ich niekwestionowanym triumfatorem był Fryderyk II Hohenzollern zwany Wielkim. Jego państwo zyskało bez mała cały Śląsk i co ważniejsze - pozycję mocarstwa w Europie. Bez tego sukcesu być może w 1772 r. nie doszłoby do I rozbioru Polski.
To ciekawe miejsce warto zobaczyć. W lesie na południowych stokach Rybaka stoi zdewastowany pomnik bitwy pod Dzierżoniowem. Żółty szlak turystyczny na odcinku Piława Dolna - Gilów przechodzi przez pole walki w miejscu, gdzie pruskie pozycje zażarcie szturmowały oddziały Chorwatów. Niestety szlak omija wzgórze z pomnikiem, do którego prowadzą jedynie nieoznakowane leśne ścieżki.
Więcej znajdziesz w
Polska Niezwykła dolnośląskie