Renesansowy ratusz został wzniesiony w poł. XVI w., z wykorzystaniem murów starszego ratusza, pochodzącego z poł. XIV w. Był wielokrotnie niszczony przez pożary, m.in. w 1623 r. i 1757 r.
Ratusz jest budowlą ceglaną. Wysoka attyka zakrywa dach. Otynkowana wieża z arkadowym wejściem do sal parteru pokryta jest blaszanym dachem i zwieńczona orłem z czasów Księstwa Warszawskiego.
Dziś w ratuszu mieści się oddział Muzeum Okręgowego, prezentujący ekspozycję o charakterze historyczno-artystycznym. Klimat zabytkowych wnętrz tworzą m.in. meble w stylu późnorenesansowym, neorenesansowym i neobarokowym, dokumenty, pieczęcie miejskie, w tym dokument ponownej lokacji Sandomierza (po zniszczeniach z okresu najazdów tatarskich), wydany przez Leszka Czarnego w 1286 r., a także komplet szachów sandomierskich, datowany na ok. XII - XIII w.
Na parterze Ratusza mieści się Dział Historyczny Muzeum Okręgowego, na piętrze Sala Ślubów i sale Rady Miasta, a w piwnicach klub "Lapidarium" Sandomierskiego Stowarzyszenia Kulturalnego.