Zwiedzamy Łazienki Królewskie cz. IV

Obierając teraz kierunek północny, idąc alejką biegnącą po zboczu skarpy, widzimy na jej szczycie pałac Belweder. Na terenie tym, w XVII wieku znajdował się drewniany pałacyk żony kanclerza wielkiego litewskiego Krzysztofa Hieronima Paca. Z powodu pięknych widoków roztaczających się z tarasu skarpy otrzymał on nazwę belweder (z włoskiego belle vedere). W pierwszej połowie XVIII w., budynek należał do Lubomirskich, i wtedy to Jakub Fontana wzniósł tu barokowy, murowany pałac. Za czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego działała w nim, założona przez Jegomość króla, słynna manufaktura fajansów. Później pałac zmieniał właścicieli, a byli nimi książę Józef Poniatowski i rodzina Kickich. Od 1818 r. stał się siedzibą wielkiego księcia Konstantego. W wyniku przebudowy z lat 1819-22 nadano mu klasycystyczny kształt według projektu Jakuba Kubickiego. W 20-leciu międzywojennym był rezydencją prezydentów RP oraz marszałka Józefa Piłsudskiego. Po II wojnie światowej (do końca 1990 r.) był oficjalną rezydencją przewodniczącego Rady Państwa, a potem prezydenta RP. Od września 1995 r. w części jego pomieszczeń znajduje się Muzeum Józefa Piłsudskiego. Dochodzimy więc do Świątyni Diany, która jest dziełem Jakuba Kubickiego i pochodzi z lat 20-tych XIX stulecia. Stąd rozciąga się widok na staw belwederski i parkowy drzewostan. Kontynuując spacer w kierunku północno-wschodnim spotykamy po drodze popiersie wielkiego poety, patrioty – Cypriana Kamila Norwida oraz Pozostałości Oranżerii Neogotyckiej, a dokładnie mówiąc pozostałości środkowej części przyziemia. Twórcą tego okazałego niegdyś budynku był Jakub Kubicki. Biały Domek, to pierwszy budynek wzniesiony przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w Łazienkach Królewskich i pierwsze jego tutaj lokum. Wybudował go w latach 1774-76, Dominik Merlini. Stąd właśnie do Pałacu na Wyspie prowadzi szeroka aleja zwana Promenadą Królewską. Idąc w kierunku zachodnim, dochodzimy do Wodozbioru, zwanego również Okrąglakiem, rezerwuaru wody, rozprowadzanej z niego do innych obiektów w parku. Stara Pomarańczarnia, to kolejne z dzieł Dominka Merliniego. Wybudowana w latach 1786-88, służyła jako zimowe schronienie dla delikatnych roślin. We wschodnim skrzydle gmachu mieścił się teatr królewski. Szczęśliwie ocalała ze zmagań wojennych sala teatralna, jest jednym z nielicznych w świecie przykładów architektury XVIII-wiecznego teatru dworskiego. Obecnie budynek jest obiektem muzealnym, w którego wnętrzu odbywają się wystawy. Kolejny punkt zwiedzania znajduje się na skarpie. Od Pomarańczarni można dojść do niego na dwa sposoby: brukowaną alejką, bądź kamiennymi schodkami. Osobiście wolę alejkę, gdyż jest mniej stroma, aniżeli schody. Zegar słoneczny, zwany również Głazem Czasu, ustawiony tu został w roku 1828. Jest jednym z czterech parkowych zegarów słonecznych. Najnowszy, ustawiony jest między Nową Pomarańczarnią, a Ogrodem Modernistycznym Południowym. Jego twórcą był Wojciech Bogumił Jastrzębowski. Ostatnim miejscem czwartego etapu zwiedzania jest obelisk upamiętniający spalenie, stojącego w tym miejscu, grodu warownego w Jazdowie, przez Litwinów w 1262 r. Dziś można już tylko spekulować, czy gdyby nie doszło do tego najazdu, Zamek Królewski stałby tam, gdzie stoi?