Historia Powiśla, czyli terenów leżących wzdłuż prawego brzegu Wisły, między Ziemią Chełmińską i Żuławami, jest wyjątkowo skomplikowana. W X w. zamieszkiwali tutaj Słowianie, później jednak przewagę zdobyli Prusowie. W XIII w. Prusów podbili Krzyżacy i sprowadzili tutaj licznych osadników niemieckich. Po wojnie trzynastoletniej północna część Powiśla została przyłączona do Polski (jako woj. malborskie), południowa natomiast (z Kwidzynem i Prabutami) pozostała pod panowaniem wielkich mistrzów krzyżackich, a od 1525 r. książąt pruskich. Pruska Pomezania otoczona zewsząd ziemiami polskimi ulegała jednak stopniowo polonizacji. Proces ten został zatrzymany po I rozbiorze (1772), a pod koniec XIX w. krzepnący nacjonalizm niemiecki zaczął zdobywać przewagę nawet na tych terenach, które wcześniej przez ponad trzy stulecia należały do Polski.
Walkę o wpływy narodowe na Powiślu przerwała I wojna światowa, jednak po jej zakończeniu wybuchła ona ze zdwojoną siłą w okresie przygotowań do zarządzonego przez aliantów plebiscytu. Sytuacja Polaków na Powiślu była wtedy zdecydowanie niekorzystna. Niemcy dysponowali przewagą liczebną i ekonomiczną, poza tym - co najważniejsze - w ich rękach pozostał cały aparat administracyjny. Nad przebiegiem plebiscytu miała czuwać Komisja Międzysojusznicza pod przewodnictwem Włocha Angelo Pavii, ale w praktyce była ona bierna wobec skarg polskich i ulegała Niemcom. W przeddzień samego plebiscytu, który odbył się 11 lipca 1920 r., propaganda niemiecka szczególnie mocno wykorzystywała agresję bolszewicką na Polskę, przekonując, że II Rzeczpospolita jest państwem sezonowym, które lada moment upadnie.
Zmasowany atak propagandowy, zastraszenia, pobicia, aresztowania, nacisk ekonomiczny i bezczelne fałszerstwa doprowadziły do tego, że wyniki plebiscytu były dla nas prawie całkowitą klęską. Jedynie w kilku odosobnionych wioskach Polakom udało się uzyskać większość, ale wobec ich izolacji geograficznej przyłączenie tych osad do Polski nie było możliwe. Wyjątek stanowiło pięć wsi nadwiślańskich naprzeciwko Gniewu: Janowo, Bursztych, Kramrowo, Małe Pólko i Nowe Lignowy, w których opowiadający się za przynależnością do Polski zdobyli nieznaczną przewagę (łącznie 57,5 %). Tak więc owych pięć małych osad, liczących w sumie nieco ponad 600 mieszkańców, które dzisiaj tworzą jedną wieś pod nazwą Janowo, zostało w 1920 r. decyzją Rady Ambasadorów w Paryżu przyłączonych do Polski.
W latach II wojny światowej kilkunastu polskich patriotów z Janowa zapłaciło za swoją niezłomność najwyższą cenę. Na miejscowym cmentarzu znajduje się symboliczna mogiła 16 mężczyzn, którzy zostali rozstrzelani w Lesie Szpęgawskim, Piaśnicy i Stutthofie lub zginęli w czasie działań wojennych, zanim wpadli w ręce niemieckich oprawców. W miejscowej szkole istnieje natomiast izba pamięci poświęcona wydarzeniom z 1920 r. i bohaterskim mieszkańcom okolicznych wsi, które wówczas zasłużyły sobie na dumne miano Małej Polski.