Dostepna również w Get it on Google Play
Ponad 20 000 miejsc wartych odwiedzenia! Masz ochotę na wycieczkę w głąb Ziemi? Szukasz pomysłu na wyjazd z dzieckiem? A może planujesz wakacje na dwóch kółkach. U nas na pewno znajdziesz miejsce, którego szukasz!
Strona główna ciekawe miejsca zabytki: kościoły, klasztory, sanktuaria Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Brzezinach

Brzeziny

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Brzezinach

Kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego znajduje się w Brzezinach przy ul. T. Kościuszki 48. Został erygowany przez abp. gnieźnieńskiego Jakuba ze Żnina w 1139 roku. Świątynia została ufundowana w 1321 r., zaś postawiona w pierwszej połowie XIV w. przez (prawdopodobnie) Rycerski Zakon Katolicki tzw. "bożogrobców".

Pierwotnie budowla wzniesiona w stylu gotyckim, po przeprowadzonych kilku renowacjach i przebudowach zatraciła swój oryginalny wygląd. Kościół ten skrywa w swoim wnętrzu najcenniejsze zabytki Brzezin. W roku 1515 została dobudowana kaplica Matki Boskiej Różańcowej, od strony południowej. Od przeciwległej zaś, kaplica Świętego Krzyża czyli Grobu Bożego (zwana także "grobową"). Została ufundowana w 1619 roku przez mieszczanina Pawła Miedzianka, skąd jest zwana również kaplicą "Miedzianków". W jej wnętrzu znajdują się stare nagrobki renesansowe. Na ścianie wmurowano dwie płyty nagrobne Lasockich, właścicieli Brzezin. Przedstawiają Stanisława Lasockiego w stroju rycerskim oraz jego żonę Zofię z Szydłowieckich. Wykonane przez Włocha Bernardina Zenobiego w 1535 r.

Nawa główna kościoła mieści złocony ołtarz barokowy z 1700 r. oraz organy z 1654 r. wykonane w Nowym Sączu. Lasoccy w 1534 r. ufundowali kaplicę-mauzoleum z katakumbami. Wyróżnia się ona, imponującą kopułą zwieńczoną latarnią. Wzorowana jest na kopule bazyliki św. Piotra w Watykanie. Jej wnętrze zawiera rzeźby patronów Polski, św. Stanisława i św. Wojciecha oraz ołtarz z okresu późnego renesansu. Do tej kaplicy prowadzi wejście z kaplicy późnogotyckiej, będącej jakby przedsionkiem w/w.

W krypcie pochodzącej z ok. 1600 r. znajdują się dwa murowane sarkofagi, pierwszych władców miasta ( z lat 1462-1600), płaskorzeźby przedstawiające portrety rodziny Lasockich. Włoch Giovanni Cini za Sieny, autor wystroju Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu był twórcą rzeźb nagrobnych małżeństwa Lasockich.

W świątyni znajduje się srebrny relikwiarz w kształcie krzyża, zdobiony herbem Brzezin i datą 1628. Wykonany jest z górskiego kryształu i przechowywana w nim jest relikwia w postaci drzazgi z Krzyża Świętego. Znajdują się tutaj również rzeźby św. Mikołaja z Bari, z początku XVI wieku, statuetka Chrystusa w Ogrójcu, rokokowy konfesjonał z 2 połowy XVIII w., dzwon z 1641 roku.

W latach 40-tych XIX w. kościół ze względu na swój katastrofalny stan był nawet przez pewien czas zamknięty. Lasoccy po przebudowaniu fary nadali jej wygląd renesansowy. W następstwie tego powstał kościół jednonawowy, murowany z węższym prezbiterium. Został poświęcony 30 października 1854 roku. Plebania pochodzi z ok. 1890 r. murowana z drewnianą werandą. Przechodziła kapitalny remont w latach 1984 - 85 oraz na przełomie XX i XXI wieku.

Na ogrodzeniu plebanii od strony południowej znajduje się tablica poświęcona osobie Andrzeja Frycza Modrzewskiego. W latach 1540 - 1558 był proboszczem tutejszej parafii. Właśnie w Brzezinach napisał łacińskie rozprawy - "De poena homicidii" - "O karze za mężobójstwo". Duszpasterstwem zajmują się grupy m.in. Oaza dzieci i młodzieży, Żywa Róża czy II Zakon św. Franciszka z Asyżu.

Cały obiekt znajduje się w wojewódzkim rejestrze zabytków.

Opis uzupełnił: ado55 11-10-2015

Miejsca w okolicy

Copyright © 2007 Polska Niezwyk�a
Wszystkie prawa zastrze�one. �adna cz�� ani ca�o�� serwisu nie mo�e by� reprodukowana ani przetwarzana w spos�b elektroniczny, mechaniczny, fotograficzny i inny. Nie mo�e by� u�yta do innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek bazie danych bez pisemnej zgody Administratora serwisu.
Znajd� nas na