Willa "Waleria" przy ul. Spacerowej 20/22 w Milanówku należała niegdyś do wybitnego rzeźbiarza Jana Szczepkowskiego (1878-1964), który zasłynął m.in. jako twórca pomników Wojciecha Bogusławskiego i Stanisława Moniuszki stojących przed gmachem Teatru Wielkiego w Warszawie oraz płaskorzeźb ozdabiających aulę Sejmu i Banku Gospodarstwa Krajowego w centrum stolicy. Światową sławę zyskał zdobywając nagrody na międzynarodowych wystawach sztuki, m.in. w 1925 r. w Paryżu najwyższy laur otrzymała jego kapliczka Boże Narodzenie. Szczepkowski, wezwany 12 maja 1935 r. do Belwederu w chwilę po stwierdzeniu zgonu Józefa Piłsudskiego, osobiście zdjął maskę pośmiertną Marszałka. Był autorem wyłonionego w konkursie projektu sarkofagu Komendanta, niestety wybuch II wojny światowej uniemożliwił realizację dzieła (Marszałek do dziś spoczywa w krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwonów na Wawelu jedynie w miedzianej trumnie!).
Zarówno maskę pośmiertną Piłsudskiego (z nielicznymi zachowanymi włosami Marszałka), jak i projekt jego nagrobka można będzie oglądać pośród dziesiątków innych, głównie gipsowych prac w willi "Waleria", gdy jej nowy właściciel - Urząd Miejski w Milanówku - w wyremontowanym obiekcie otworzy Centrum Kultury.
Potomkowie rzeźbiarza, założyciele Fundacji im. Jana Szczepkowskiego, w jednym z sąsiednich domów zgromadzili rodzinne pamiątki. Znalazły się tu prawdziwe skarby sztuki, głównie dzieła z okresu dwudziestolecia międzywojennego. W Milanówku mieszkali wówczas wybitni artyści, literaci, aktorzy, uczeni, politycy i arystokraci, którzy bywali gośćmi w "Walerii". Spotykali się tu Żeromscy, Mackiewicz, Gojawiczyńska, Osterwa, Jaracz. Swoje drzeworyty pozostawił Władysław Skoczylas, akwarelę Julian Fałat, rysunki Zofia Stryjeńska (na odwrocie jednego z nich widnieje własnoręczny podpis autorki, z którego wynika, że oddała swoje dzieło "Jasiowi w zastaw za pieniądze pożyczone na zakup futra"!). Jest tu cenny kilim Wojciecha Jastrzębowskiego i karciany dług Wojciecha Kossaka - fragment panoramy Przejście przez Berezynę. W zbiorach rodzinnych pozostaje kilka prac Jana Szczepkowskiego, np. fragment drewnianej kubistycznej płaskorzeźby znanej ze wspomnianego już fryzu sejmowego czy odlane w brązie rzeźbiarskie portrety córki artysty, Hanny.
Zanim w willi "Waleria" podwoje otworzy Centrum Kultury, polecamy wizytę w Fundacji i obejrzenie rewelacyjnych pamiątek z domu Jana Szczepkowskiego. Zwiedzanie możliwe po wcześniejszym umówieniu (tel. 022 724 80 96, 0 601 209 305).