Kraków

Przybycie mnichów benedyktyńskich i fundacja opactwa w Tyńcu w połowie XI w. była przełomowym faktem historycznym dla dziejów miejscowości. Według tradycji miejscowej, Kazimierz Odnowiciel, syn i następca tronu króla Mieszka II i księżniczki kolońskiej Rychezy, funduje w roku 1044 opactwo.

Klasztor wspiera odbudowę państwa i Kościoła po reakcji pogańskiej i najeździe czeskim. Pierwszy opat tyniecki - Aron - zostaje biskupem krakowskim. Otrzymuje tytuł arcybiskupa, co sugeruje jego odpowiedzialność za odnowę struktur kościelnych w całej Polsce.

Jeśli chodzi o zabudowę, to osada tyniecka przez wieki rozrastała się wokół dwóch miejsc. Pierwsze to okolica opactwa, gdzie powstawały głównie gospodarcze budynki przyklasztorne. Drugie miejsce to domy wiejskie ciągnące się wzdłuż starej drogi z Krakowa do Oświęcimia.