Instytucją, która w Warszawie zajmuje się gromadzeniem i przechowywaniem pamiątek oraz archiwaliów związanych z polskimi Żydami jest Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma działający w budynku dawnej Głównej Biblioteki Judaistycznej, która przed II wojną światową mieściła się na zapleczu Wielkiej Synagogi na Tłomackiem. Instytut oficjalnie rozpoczął swoją działalność w 1947 r., a od 2009 r. stał się państwową instytucją kultury.
Nie miała jednak Warszawa muzeum żydowskiego z prawdziwego zdarzenia. Pod koniec XX wieku pojawiła się idea utworzenia w Warszawie muzeum poświęconego historii żyjącej w Polsce społeczności żydowskiej. Jej realizacja rozpoczęła się w 1995 r. od przekazania przez Urząd Miasta Stołecznego Warszawy terenu pod budowę siedziby muzeum. Przeznaczono na ten cel niezabudowaną działkę przy skwerze im. Willego Brandta na Muranowie, niemal w centrum getta.
W 2005 r. na mocy porozumienia Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, miasta Warszawy oraz Stowarzyszenia - Żydowski Instytut Historyczny oficjalnie powołane zostało Muzeum Historii Żydów Polskich. 26 czerwca 2007 r. wmurowano na terenie inwestycji akt erekcyjny przyszłego muzeum. Podpisali go ówcześni Prezydenci Polski Lech Kaczyński i Warszawy Hanna Gronkiewicz-Walz, minister kultury Kazimierz Ujazdowski i przedstawiciele środowisk żydowskich z całego świata oraz pierwsi fundatorzy. Rozpoczęto budowę obiektu według projektu wybranego w konkursie w 2005 r. Jego autorami byli architekci z Finlandii z pracowni Lahdelma & Mahlamäki Oy. Po sześciu latach budowy muzeum otwarto 19 kwietnia 2013 r.
Muzeum Historii Żydów Polskich to imponujący budynek z betonu, szkła i metalu. Jego elewacje tworzą szklane panele i siatka z miedzi. Główny element dekoracji stanowi imponujący hol przebiegający przez całą szerokość budowli. Hol ten ma symboliczny wydźwięk przypominając wąwóz, którym przeszli Żydzi przez Morze Czerwone.
28 października 2014 r. została otwarta interaktywna wystawa stała dokumentująca życie społeczności żydowskiej na ziemiach polskich, od jej pojawienia się w XI wieku po czasy współczesne. Wystawa prezentuje żydowską kulturę i pomaga wyjaśnić zwiedzającym w jaki sposób Żydzi pojawili się w Polsce, dlaczego nasz kraj stał się przed laty centrum żydowskiej diaspory i największym skupiskiem społeczności żydowskiej na świecie, dlaczego przestał nim być i jak się obecnie w Polsce odradza życie żydowskie.