Secesyjna zabudowa Łodzi urzeka niejednego odwiedzającego to miasto. Pałace, wille i fabryki byłych łódzkich fabrykantów zapierają dech w piersiach. Wszystkie te zabytkowe budowle są ulokowane bez mała po całym mieście i widoczne gołym okiem. Ale jest w Łodzi budowla jedyna w swoim rodzaju, niewidoczna bo ukryta pod ziemią, architektoniczna perła określana mianem "podziemnej katedry" - są nimi zbiorniki wody pitnej na Stokach.
Projektantem rezerwuarów wodnych był znany angielski inżynier William Heerlein Lindley. W latach 1901-1909 opracował on plan skanalizowania i dostarczania wody do miasta. Pod teren budowy zbiorników wyznaczono Stoki (osiedle Łodzi), które są położone 260 m n.p.m. W latach 1935-1937 wzniesiono dwa pierwsze; następnie lata 1949-1953 to budowa kolejnych dwóch. Do ich budowy użyto specjalnie wypalanej cegły.
Usytuowane są na planie czterech kwadratów, których długość każdego z boków wynosi 60 m. W każdym rezerwuarze znajduje się sklepienie składające się ze 100 ceglanych kopuł podpartych na 81 kolumnach. Każdy zbiornik mieści 15 tys. m sześciennych wody. W latach 1962-1966 dobudowano jeszcze 6 zbiorników (okrągłych) stosując już nowoczesną technologię budowlaną - żelbetową.
Cały obiekt jest pod ziemią, ściśle strzeżony. Raz na dwa lata woda jest spuszczana w celu dokonania prac konserwatorskich przez wyspecjalizowanych pracowników Zakładu Wodociągów i Kanalizacji. 20 września 2012 r. w ramach Festiwalu Łódź Czterech Kultur "podziemna katedra" zamieniła się w salę koncertową w której zagrał Kwartet Czterech Kultur.
Zachęcam również do obejrzenia krótkiego filmu na którym widać potęgę architektoniczną tego zabytkowego obiektu. Ktoś z czytających ten artykuł może zadać pytanie po co pokazywać takie obiekty, których nie widać i na dodatek są niedostępne? Uważam, że warto chociażby po to aby wiedzieć o ich istnieniu.
Zdjęcie główne pochodzi ze zbiorów ZWiK.