Śladami duńskich cystersów

Większość lokowanych na obecnych ziemiach polskich klasztorów cysterskich zakładali szarzy mnisi z Niemiec. Jest jednak kilka nietypowych, które swoje powstanie zawdzięczają Duńczykom.

Pierwszą fundacją cysterską na Pomorzu była grangia w podszczecińskim Kołbaczu. 12 białych braci i tyluż konwersów przyjechało nad jezioro Miedwie z Esrum. Kołbacz był z kolei matką klasztorów w pomorskiej Oliwie, zachodniopomorskim Bierzwniku i lubuskich Mironicach. Siłą rzeczy rysuje się nam trasa o sporym zasięgu terytorialnym, w dodatku tak ciekawa, że warto poświęcić jej przynajmniej kilka dni. Klasztor oliwski pozostawimy jednak na inną okazję, tym bardziej, że jest to jedyna czynna do dziś, choć mocno od tamtych czasów przebudowana placówka.

Zarówno w Kołbaczu, jak i w Bierzwniku możemy oglądać charakterystyczną, ozdobną cegłę przywiezioną przez założycieli prosto z Esrum. Dopiero następne jej partie wypalano na miejscu. W Bierzwniku na przykład zachowały się fragmenty służącego do tego pieca. W każdym z tych miejsc warto po prostu zatrzymać się na dłużej. Kołbacki kościół jest unikatowy, ponieważ to pierwsza pomorska świątynia wybudowana całkowicie z cegły. Bierzwnik najlepiej zwiedzać podczas „Dni na cysterskim szlaku”. Grupka archeologów odpowie wówczas na każde pytanie.

W Mironicach, gdzie nie zachowała się niemal kamień na kamieniu, wielkim nakładem pracy powstaje właśnie hotel „Cysters” przy którym planuje się otwarcie izby muzealnej. Na razie skorzystać można z gościnności pobliskiego wędkarskiego ośrodka agroturystycznego „Azyl” gwarantującego nocleg i wyżywienie w przystępnych cenach nad pocysterskimi stawami rybnymi.

Startujemy z Kołbacza – wszak tam duńscy cystersi postawili pierwsze opactwo. Niedawno otwartą trasą szybkiego ruchu dojedziemy do Gorzowa w pół godziny. Stąd do Mironic żabi skok. Najlepiej kierować się na cmentarz komunalny i minąwszy go udać się przez Chwalęcice do Kłodawy, a stamtąd do Mironic. Później przez Kłodawę wracamy prosto do Gorzowa i udajemy się w kierunku Gdańska. W Strzelcach Krajeńskich, tuż przed wyjazdem na Gdańsk skręcamy w lewo i przez Lipie Góry i Ogardy docieramy do Bierzwnika. Stamtąd możemy przez Choszczno i Stargard wrócić do Kołbacza, lub przez Dobiegniew i Wałcz… udać się do Oliwy.