Świadectwa pamięci o Zuzannie Morawskiej w Mławie

Zuzanna Morawska urodziła się w 1840 roku w Sokołówku niedaleko Ciechanowa. Była literatką, poetką, powieściopisarką i działaczką oświatową okresu pozytywizmu. Swoje życie poświęciła najmłodszym. Uczyła dzieci w tajnych pensjach, pisała dla nich wiersze, bajki, powiastki. Zgodnie z ideami pozytywistycznymi owocnie współpracowała z prasą. Jej teksty drukowało wiele ówczesnych czasopism. Prowadziła tajne nauczanie podczas pobytu w Warszawie. W 1897 roku na stałe przeniosła się w okolice Mławy.

Spacer rozpoczynamy na ul. Ordona, gdzie na terenie Szkoły Podstawowej nr 7 ustawiony jest pomnik Zuzanny Morawskiej, szkoła nosi nazwisko poetki od 1994 roku. Szkolna biblioteka poszczycić się może bogatą wystawą pamiątek po Zuzannie Morawskiej. Stworzona została przez nauczycielki szkoły: Zofię Kazimierska i Dorotę Klimek. Nie brak na niej dokumentów dotyczących życia poetki: kserokopia aktu urodzenia, dyplom Kółka Ziemianek Mławskich; znaleźć tam tez można wycinki z gazet pozytywistycznych i wydania książkowe powieści historycznych. Wystawa ma służyć przybliżeniu uczniom i pedagogom osoby Zuzanny Morawskiej. W Szkole Podstawowej nr 7 w Mławie niemal czuć obecność Zuzanny Morawskiej.

W piastowanie pamięci o patronce zaangażowani są nauczyciele i dbają oni o to, by uczniowie nie zapomnieli o oddawaniu należytego szacunku poetce. Ze szkoły przenosimy się na ulice Sienkiewicza, przy której stoi budynek dawnej pensji dla kobiet. Gdy Zuzanna Morawska przeprowadziła się z Warszawy w okolice Mławy, podjęła tam pracę jako nauczyciel języka polskiego, ówczesne władze złagodziły nieco prawo edukacyjne i możliwa była nauka w szkołach języka ojczystego. Zuzanna Morawska pracowała także w oddalonym o kilka metrów I Liceum Ogólnokształcącym.

Na starym rynku, po jego zachodniej stronie stoi blok, na miejscu którego, przed wojną, mieściła się kamienica, w której mieszkała Zuzanna Morawska. Sytuacja materialna zmusiła ją do sprzedania posiadłości pod Mławą, kupiła wówczas niewielkie mieszkanie na Starym Rynku, w którym udzielała korepetycji i prowadziłą tajne nauczanie. Doczekała w nim końca swoich dni. Pochowana została na cmentarzu przy kościele św. Wawrzyńca. 21 sierpnia 1993 roku na owym cmentarzu odbyło się uroczyste odsłonięcie nowej płyty nagrobnej ufundowanej przez mławskie przedsiębiorstwo budowlane INSBUD S.A. Przedsięwzięcie zostało podjęte z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Mławskiej.