Co mają wspólnego Warszawa i afrykańskie Nairobi? Na całym świecie tylko stolice Polski i Kenii znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie parków narodowych. Obejmujący obszar Puszczy Kampinoskiej Kampinoski Park Narodowy jest jednym z ulubionych miejsc weekendowych wycieczek warszawiaków.
Zaledwie pół godziny wystarczy, by z centrum miasta dotrzeć nad prawdziwe bagna i torfowiska w lasach zamieszkanych przez bobry, dziki, borsuki, jelenie, wydry, a nawet bardzo nieufne rysie. Królem tego obszaru i jego symbolem jest jednak łoś - żyje tu ok. 200 osobników. Puszcza to także ważna ostoja dla ptaków lęgowych. Wśród wielu gatunków można wypatrzyć bociana czarnego, trzmielojada, orlika krzykliwego, żurawie, sowę błotną, zimorodki i kilka gatunków dzięciołów.
Turystom wolno korzystać z licznych szlaków turystycznych i ścieżek dydaktycznych. Ich sieć, o łącznej długości ok. 360 km, pokrywa powierzchnię 240 km2. Forma odpoczynku to już wybór indywidualny - może być spacer pieszy, wycieczka rowerowa lub na nartach biegowych po zasypanych śniegiem wydmach. Na obrzeżach puszczy wytyczono również szlaki konne. Obecnie w pobliskich miejscowościach - zwłaszcza w otoczeniu Łomianek - działają liczne stadniny. Łatwo wynająć tradycyjną furmankę lub sanie konne. Władze parku organizują w terenie zajęcia dydaktyczno-przyrodnicze.
Największą wartością Puszczy Kampinoskiej - poza tym, że dostarcza stolicy ogromnych ilości świeżego powietrza - jest bogactwo występujących tu gatunków roślin, chronione w obszarach ochrony ścisłej. Niżej położone obszary zajmują torfowiska i tereny podmokłe, nad nimi wznoszą się łukowate piaszczyste wzgórza, czyli mające kilkanaście tysięcy lat wydmy, które powstały wkrótce po ustąpieniu lodowca (warto wejść na pas wydm zwany Karpatami!). W wyniku zmian klimatu są obecnie porośnięte lasem sosnowym. Znane są jednak przypadki, gdy po wycięciu drzew wydmy nagle "ożywały", rozpoczynając wędrówkę zgodną z kierunkiem wiatru. Najcenniejsze są tu właśnie przyrodnicze kontrasty - suche piaszczyste wzgórza graniczące z podmokłymi łąkami i bagnami. Warszawiakom pozostaje więc się cieszyć, że nie doszedł do skutku socjalistyczny plan poprowadzenia przez puszczę szerokiej drogi asfaltowej, która miała ułatwić przejazd pojazdów wojskowych. W 2000 r. Kampinoski Park Narodowy został wpisany na Listę Światowych Rezerwatów Biosfery UNESCO (M&B).
Trasy turystyczne prowadzą przez najbardziej różnorodne zakątki parku oraz miejscowości związane z tradycją i historią Polski, takie jak Żelazowa Wola - miejsce urodzin Fryderyka Chopina; Brochów, w którym zbudowano kościół typu obronnego; Zaborów z zabytkowym secesyjnym pałacem; Czosnów z rozrzuconymi po lesie betonowymi, zarośniętymi XIX-wiecznymi bunkrami. Koniecznie trzeba zajrzeć do Muzeum - Miejsca Pamięci Palmiry i na znajdujący się obok cmentarz ofiar hitlerowskich w Palmirach oraz do ośrodków muzealno-dydaktycznych w Izabelinie i w Granicy.
Wyjątkowym obszarem puszczy są jej północne obrzeża, czyli tzw. Powiśle Kampinoskie. W XVIII w. te zalewowe tereny zamieszkiwali holenderscy koloniści, nazywani olędrami. Obeznani z życiem na podmokłych terenach, wykorzystywali melioracyjną siłę wylewów i do nich dostosowywali swoją architekturę oraz rytm życia. Pamiątką po nich jest dom modlitewny w Kazuniu Nowym, kilkanaście starych drewnianych chałup, nieliczne, bardzo źle zachowane cmentarze i mnóstwo zasadzonych przed laty wierzb.
W Kampinoskim Parku Narodowym i jego okolicach czekają liczne atrakcje dla dzieci. Ciekawym miejscem jest park rozrywki Pepeland. Z Sochaczewa zaś, wzdłuż doliny Bzury, turystyczną atrakcją jest kolejka wąskotorowa. Warto zobaczyć.
Dyrekcja Kampinoskiego Parku Narodowego
Izabelin, ul. Tetmajera 38, tel. 022 722 60 01, 722 60 21
www.kampinoski-pn.gov.pl