Niewielkie, liczące niespełna 21 tys. mieszkańców Chełmno ma aż 6 kościołów, których majestatyczne budynki świadczą o dawnym znaczeniu miasta. Każda ze świątyń kryje w swym wnętrzu wiele zabytków sztuki sakralnej. Jednak jeśli jesteśmy w Chełmnie tylko przejazdem i mamy zbyt mało czasu na dogłębne poznawanie historii miasta, to koniecznie powinniśmy odwiedzić przynajmniej kościół farny pw. Wniebowzięcia NMP. To jedna z najstarszych i największych świątyń Pomorza. Gotycka, ceglana fara, zbudowana na miejscu drewnianego kościoła z początku XIII w., powstawała etapami w latach 1280-1320. W 1501 r. wzniesiono wieżę północną, natomiast wieża południowa nie została nigdy ukończona. Jak głosi legenda, robotnicy złamali trzecie z dziesięciu przykazań i pracowali przy jej budowie nawet w niedzielę, by dotrzymać terminu. Tym razem Pan Bóg okazał się rychliwy i w ukończoną już niemal wieżę uderzył piorun... Wnętrze fary najlepiej zwiedzać z przewodnikiem, który zwróci uwagę na jej najcenniejsze zabytki. Barokowy ołtarz główny z obrazem Wniebowzięcia NMP autorstwa Macieja Rodte pochodzi z początków XVIII w. Znacznie starsze, XIV-wieczne rzeźby apostołów umieszczone przy filarach pamiętają jeszcze początki świątyni. Równie stare są fragmenty polichromii na ścianach prezbiterium i naw bocznych. Na szczególną uwagę zasługuje wmurowana w ścianę nawy północnej płyta nagrobna Lamberta Longusa z 1319 r. z łacińską inskrypcją: "Wy co się teraz obawiacie, pamiętajcie proszę, tym jestem czym wy będziecie, byłem tym czym wy jesteście".
Oprócz relikwii św. Walentego, umieszczonych w bocznym ołtarzu przy filarze między nawą główną a południową, największe zainteresowanie odwiedzających chełmińską farę turystów budzi Meluzyna - wiszący w nawie głównej świecznik w kształcie głowy jelenia. Został ufundowany w XVII w. przez Bractwo św. Huberta. Wplecione w łańcuch sznury konopne i - jak głosi legenda - włosy niewieście czynią zeń swoisty barometr. Gdy jest ładna pogoda, jeleń patrzy w stronę ołtarza, kiedy zanosi się na deszcz - odwraca łeb w stronę portalu głównego. Możecie Państwo sprawdzić sami...