Ulica idąca od pl. Trzech Krzyży lekko wygiętym łukiem do Krakowskiego Przedmieścia. To dawny trakt stanowiący przedłużenie Czerskiego, później Krakowskiego Przedmieścia, prowadzący od Starej Warszawy do Ujazdowa. Przecinał on poprzecznie położone, częściowo podmokłe grunty Kałęczyna, zwane też Folwarkami. Przemiana drogi w ulicę i jej zabudowa wiązała się z zakładanymi przy niej miasteczkami-jurydykami, dla których Nowy Świat stanowił główną arterię komunikacyjną. Najstarszą z nich, należącą do Szpitala św. Ducha, zwaną Szpitalną (później Nowoświecką), założono w 1539 r., ale osadnictwo na jej gruntach rozpoczęło się 100 lat później, ok. 1640 r. Wtedy to pojawiła się nazwa Nowy Świat związana z nowym osadnictwem. Przy NŚ mieszkała pierwotnie ludność rolnicza oraz ogrodnicy i rzemieślnicy w niewielkich, drewnianych domach. Najokazalszą budowlą było mauzoleum carów Szujskich wystawione w 1620 r. w rozwidleniu dwóch traktów (NŚ i obecna ulica Kopernika), zwane Kaplicą Moskiewską. Była to pierwsza w Warszawie wolno stojąca budowla o założeniu centralnym, uwieńczona kopułą. Od drugiej połowy XVII w. organizowano kolejne jurydyki: Tamka-Kałęczyn (1659, własność szpitala Szarytek), Aleksandria (1670, ks. Aleksander Zasławski), Bożydar-Kałęczyn (1702, książęta Sułkowscy). Ostatnią, piątą założyli w 1739 r. Zamoyscy, nadając jej nazwę Ordynackie. W połowie XVIII w. Nowy Świat zabudowany był obrzeżnie i dosyć gęsto. Role uprawne w pobliżu NŚ dzielono na coraz drobniejsze działki, na których budowano przeważnie drewniane domy z zabudowaniami gospodarczymi. Ulica została oczyszczona z błota, nawozu i wybrukowana na całej długości przez Komisję Brukową. W drugiej połowie XVIII w. przy Nowym Świecie wzniesiono pięć pałaców: Sanguszków (najstarszy, nr 51), hetmana Franciszka Ksawerego Branickiego (wielki i mały, nr 69 i 67), Nowe Sułkowo (Sułkowskich, klub gry hazardowej, nr 64), pałac Oleja (bankiera Olliera, nr 19). Pod koniec XVIII w. przy ulicy znajdowało się siedem pałaców, 23 kamienice jednopiętrowe i domy murowane, 44 domy i dworki drewniane oraz kościół i klasztor Dominikanów Obserwantów. Liczebność zasiedlenia szacowano na ok. 2500 mieszkańców - wśród nich: szlachta (po kilkunastu dygnitarzy i urzędników), mieszczanie (45 muzyków, ok. 40 kupców i szynkarzy, ok. 100 rzemieślników) oraz ok. 500 osób służby. W czasach Królestwa Kongresowego (1816-29) Nowy Świat uległ zasadniczym zmianom. Na miejscu rozebranych drewnianych domów wzniesiono ponad 30 klasycystycznych kamienic dwupiętrowych, co nadało ulicy jednolity charakter. Do najokazalszych należały: kamienica o typie pałacowym arcybiskupa Hołowczyca (obecnie nr 35), dom historyka Bentkowskiego (nr 49), dom kupca Mikulskiego (nr 53) oraz dom Zrazowskiego (nr 64). Wówczas to, w latach 1820-23, wzniesiono pałac Staszica (siedzibę Towarzystwa Przyjaciół Nauk) na miejscu zburzonego w 1818 r. kościoła Dominikanów Obserwantów. W 1676 r. mauzoleum carów Szujskich przebudowano na kaplicę i osadzono w niej Dominikanów Obserwantów, dla których dobudowano klasztor. Dwadzieścia lat później kaplicę przebudowano na kościół wg projektu Tylmana z Gameren. Pół wieku później (1760-70) kościół rozszerzono wg projektu E. Schroegera. W latach 1823-24, burząc kilka domów, przebito Aleje Jerozolimskie oraz położono chodniki. W latach 40. XIX w. pałac „wielki” Branickich stał się siedzibą Andrzeja Zamoyskiego, zaś pałacyk Olliera przerobiony został na pałacową siedzibę Kossakowskich. W drugiej połowie XIX w. wiele kamienic zostało nadbudowanych. W tym czasie Nowy Świat stał się jedną z ruchliwszych handlowych ulic Śródmieścia. Pojawiły się liczne lokale rozrywkowe, piwiarnie zwane bawariami (ogródki), restauracje i kawiarnie. Od 1882 r. w „ogródkach” występowały letnie teatry z prowincji. Od 1881 r. przez NŚ przechodziła linia tramwaju konnego, zamieniona w 1909 r. na elektryczny. W okresie 20-lecia międzywojennego Nowy Świat stał się ulicą o niezwykłym natężeniu ruchu pieszych. W podwórzach domów wybudowano liczne kina, na obu rogatkach Świętokrzyskiej urządzono teatry operetkowe lub rewiowe. Nowych obiektów wybudowano niewiele. We wrześniu 1939 r. szereg kamienic i pałaców nowoświeckich zostało zburzonych pociskami. W czasie okupacji Niemcy przed domami 49 i 64 dokonali masowych egzekucji (tablice pamiątkowe z piaskowca na fasadach). W czasie powstania warszawskiego Nowy Świat był terenem zaciekłych walk. Po powstaniu zabudowa ulicy została prawie całkowicie wypalona przez okupanta. Z 71 budynków ocalało tylko sześć. Przeprowadzona w latach 1948-50 odbudowa przywróciła Nowemu Światu klasycystyczną postać końca XVIII w., a zwłaszcza z okresu Królestwa Kongresowego – wg projektów architektów Stępińskiego i Kuzmy. Po wojnie skasowano na Nowym Świecie tramwaje, ulicę wyasfaltowano i puszczono przez nią liczne linie autobusowe. W 1961 r. przebudowano skrzyżowanie z Alejami Jerozolimskimi, nadając mu kształt ronda. To tyle historii. Na chwilę obecną Nowy Świat jest jedną z najpiękniejszych i najbardziej reprezentacyjnych ulic Warszawy. Rok po roku, sukcesywnie, remontowane są fasady znajdujących się przy nim kamienic. Na dniach odsłonięto wyremontowaną fasadę kamienicy nr 55. Na Nowym Świecie i przyległych doń uliczkach (Ordynacka, Foksal, Warecka, Smolna) jest pięknie o każdej porze dnia i roku.