W czasie hitlerowskiej okupacji Polski powstały podziemne związki zbrojne, których celem była walka z najeźdźcą o wolność kraju. Największą z nich była Armia Krajowa. Dla wielu żołnierzy AK poświęcenie dla ojczyzny nie zakończyło się z chwilą zakończenia wojny. Swoją gehennę przechodzili dalej zesłani wgłąb ZSRR. Wielu z nich zostało zamordowanych i zamęczonych w gułagach i łagrach Wschodu. Ich szczątki nadal spoczywają na "nieludzkiej ziemi". W kraju powstały ich symboliczne mogiły.
W czasie okupacji na terenie Legionowa i okolic działały jednostki 1 Rejonu "Marianowo Brzozów" VII Obwodu "Obroża" Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej. Jej żołnierze również poddani zostali stalinowskim szykanom i wywiezieni na Wschód. Tym, którzy tam pozostali, poświęcono pomnik na cmentarzu legionowskim odsłonięty w 2000 r. Centralne miejsce zajmuje krzyż z symbolicznym oknem z wyłamaną kratą. Przed nim leży granitowa płyta z inskrypcją: "Oddali życie na nieludzkiej ziemi za Ojczyznę i swoje miasto".