Cytadela Warszawska była nie tylko podstawowym elementem systemu obronnego miasta, ale stała się również miejscem więzienia nastawionych antycarsko Polaków. W kazamatach Cytadeli przetrzymywano po powstaniu styczniowym 1863 r. przedstawicieli tymczasowego rządu polskiego oraz bojowników o niepodległość. Tu odbywały się ich procesy, po których na stokach umocnień wykonywano wyroki śmierci przez powieszenie. Wśród powieszonych znaleźli się m.in. Romuald Traugutt, Rafał Krajewski, Józef Toczyski, Roman Żuliński, Jan Jeziorański, Stanisław Kunicki, Piotr Bardowski, Marcin Kasprzak, Stefan Aleksander Okrzeja, Henryk Baron, Michał Ossowski oraz wielu innych opozycjonistów.
Pamięć ofiar carskich represji uczczono ścianą z tablicami, na których widnieją nazwiska straconych. Przed nią wzniesiono wysoki obelisk, którego centralne miejsce zajmują pozostałości drewnianej szubienicy, tej samej, na której stracili życie polscy bohaterowie tamtych czasów. Poniżej pomnika rozciąga się symboliczny cmentarz. Miejsce pamięci znajduje się od strony Wisły i Wybrzeża Gdyńskiego.