Barokowa Bazylika archikatedralna z XVI / XVII w. ufundowana przez Bernarda Maciejowskiego. Budowę świątyni rozpoczęto w 1586 r., a ukończono w 1625 r. Projektantami byli: Jan Maria Bernardoni i Józef Bricc. Do obecnych czasów świątynię kilkakrotnie przebudowywano m.in. w 1752 r. po pożarze, w 1821 r. wybudowano nową fasadę z sześciokolumnowym partykiem z balkonem, kolejna przebudowa nastąpiła w 1878 r. kiedy to odnowiono wnętrze kościoła, oraz zmieniono portyk z sześciokolumnowego na czterokolumnowy, a balkon zastąpiono frontonem.
W ogromie zniszczeń II wojny światowej katedra ocalała, straciła tylko jedną wieżę. W następnych latach dzięki inicjatywie kardynała lubelskiego Stefana Wyszyńskiego katedrę odbudowano, a przy okazji powrócono do projektu z 1821 r. z sześciokolumnowym portykiem i balkonem. Wnętrze lubelskiej katedry zdobi bogata polichromia iluzjonistyczna. Na końcu prawej nawy znajduje się kaplica akustyczna, w której słychać nawet najcichszy szept. Jest tu także kopia całunu turyńskiego.