Dostepna również w Get it on Google Play
Ponad 20 000 miejsc wartych odwiedzenia! Masz ochotę na wycieczkę w głąb Ziemi? Szukasz pomysłu na wyjazd z dzieckiem? A może planujesz wakacje na dwóch kółkach. U nas na pewno znajdziesz miejsce, którego szukasz!
Strona główna ciekawe miejsca zabytki: cmentarze różnych wyznań „Świadkiem niech będzie ten kamień” - gorzowski kirkut i XIX-wieczny dom przedpogrzebowy

Gorzów Wielkopolski

„Świadkiem niech będzie ten kamień” - gorzowski kirkut i XIX-wieczny dom przedpogrzebowy

Leżący pomiędzy boiskiem szkolnym a działkami żydowski cmentarz powoli niszczeje. Lata II wojny przetrwał, obroniony przez nadburmistrza Landsberga-Gerloffa, który nie zezwolił sprytnym niemieckim kamieniarzom na wykorzystanie nekropolii jako swoistego kamieniołomu. Niestety po 1945 r. nikt go już nie pilnował. Rozpoczęła się dewastacja i szaber. Przez wiele lat teren cmentarza traktowany był przez okolicznych działkowców jako doskonały dół na śmieci. Na początku lat 90. XX wieku rozpoczęto wycinkę krzaków i samosiejek. W 1999 r. odtworzono bramę cmentarną i wmurowano pamiątkową tablicę. W 2006 r. kirkut wpisano do rejestru zabytków pod nr L-194A. 

Nekropolię założono w XVIII w. na wzgórzach przy dzisiejszej ulicy Gwiaździstej. Niektóre hipotezy zakładają, że „Judenkiever” (cmentarz żydowski) mógł istnieć w Landsbergu już w dwa wieki wcześniej, jednak niekoniecznie w tym samym miejscu. Kirkut zajmuje obecnie powierzchnię 0,72 ha. Inwentaryzacja wykazała istnienie 36 macew leżących, 23 połamanych, 10 stojących. Oprócz tego zachowały się 92 obramowania nagrobne i 10 grobowców w murze cmentarnym. Najstarszy z nagrobków pochodzi z 1759 r. Są tu proste macewy z piaskowca, są i pozostałości okazałych, bogato zdobionych grobowców.

Kirkut jest, niestety, także jednym z miejsc imprezowania, co odbija się niekorzystnie na kondycji nekropolii. Mimo że jest ona ogrodzona i posiada zamykaną bramę, szemrane towarzystwo dostaje się tu przez ciągle powstające wyrwy w płocie. Częściowo zachowany mur okalający nekropolię zbudowano w latach 1815-35. Również z tamtego okresu pochodzi stojący do dziś dom przedpogrzebowy. Pod linią jego dachu widać wyraźny fryz z gwiazd Dawida. Ciekawe są też zwieńczone iglicami wieżyczki w narożnikach budynku.

Zaproponował: bakhita

Miejsca w okolicy

Copyright © 2007 Polska Niezwyk�a
Wszystkie prawa zastrze�one. �adna cz�� ani ca�o�� serwisu nie mo�e by� reprodukowana ani przetwarzana w spos�b elektroniczny, mechaniczny, fotograficzny i inny. Nie mo�e by� u�yta do innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek bazie danych bez pisemnej zgody Administratora serwisu.
Znajd� nas na