Dostepna również w Get it on Google Play
Ponad 20 000 miejsc wartych odwiedzenia! Masz ochotę na wycieczkę w głąb Ziemi? Szukasz pomysłu na wyjazd z dzieckiem? A może planujesz wakacje na dwóch kółkach. U nas na pewno znajdziesz miejsce, którego szukasz!

Maków Mazowiecki

Kahał, czyli gmina żydowska

Pierwsze wiadomości o istnieniu kahału żydowskiego w Makowie pochodzą z drugiej połowy XVI w. Jak pisze kronikarz miasta Izaak Wesołek w swojej pracy pt. „Monografia miasta Makowa Mazowieckiego” z 1938 r.: „Żydzi makowscy nie byli z pochodzenia Żydami niemieckimi, którzy to za czasów Kazimierza Wielkiego szukali schronu i opieki w Polsce przed prześladowaniami w Niemczech”.

Miejscowi Żydzi trudnili się handlem – mieli swoje sklepy, tzw. kramice – i rzemiosłem (liczne warsztaty krawieckie i szewskie), a od połowy XIX w. także działalnością społeczną. Władza miejska odnosiła się do zamieszkałych w Makowie Żydów z wielką tolerancją. Przychylny był również stosunek władzy kościelnej do tutejszych Żydów, czego dowodem jest m.in. udzielona (pod koniec XVIII w.) w wysokości 1000 złotych (na owe czasy kwota niebagatelna) pożyczka na cele gminne.

W mieście istniało wiele (tworzonych od połowy XVIII w.) żydowskich bractw religijnych: „Misznajoth”, „Chewra Kdysza”, „Chewras Thilim”, „Ain Jakow” i „Midrasz”. Każde z nich miało swój oddzielny dom modlitw. W całym kraju słynna była wyższa uczelnia talmudyczna – Jeszywa makowska, która wydała cały szereg rabinów i mężów nauki.

Żydzi mieli też swoją gminę, czyli kahał – w północnej części miasta. Przy ulicy Zielony Rynek stała łaźnia żydowska (budynek istnieje do dziś, ul. Przasnyska 19), tuż obok stara bożnica (istnieje przy ul. Zielony Rynek 5, naprzeciw niej dom kahalny z mieszkaniem dla rabina z 1873 wybudowany przez Hersza Chaima Bluma – kupca i działacza społecznego) i przytułek dla starców (nie istnieje). Po drugiej stronie Orzyca rozciągał się stary cmentarz żydowski, po którym już dawno nie ma śladu.

W czasie II wojny światowej Niemcy zniszczyli istniejący wówczas kirkut (znajdujący się na terenie obecnego dworca PKS), używając macew do wykładania chodników. Nie ma już również (zburzonej przez Niemców) wzniesionej w XVIII w. jednej z nielicznych w Polsce w stylu bizantyjskim synagogi makowskiej, w której mieściły się m.in.: świecznik roboty gdańskiej z 1837 r., „krzesło Eliasza” – stary zabytek sztuki ludowej, ręcznie pisany na pergaminie modlitewnik i wiele rodałów Tory.

Zaproponował: casenove

Miejsca w okolicy

Copyright © 2007 Polska Niezwyk�a
Wszystkie prawa zastrze�one. �adna cz�� ani ca�o�� serwisu nie mo�e by� reprodukowana ani przetwarzana w spos�b elektroniczny, mechaniczny, fotograficzny i inny. Nie mo�e by� u�yta do innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek bazie danych bez pisemnej zgody Administratora serwisu.
Znajd� nas na