Dostepna również w Get it on Google Play
Ponad 20 000 miejsc wartych odwiedzenia! Masz ochotę na wycieczkę w głąb Ziemi? Szukasz pomysłu na wyjazd z dzieckiem? A może planujesz wakacje na dwóch kółkach. U nas na pewno znajdziesz miejsce, którego szukasz!
Strona główna ciekawe miejsca zabytki: zabytkowe budynki Austeria Promnicka (Zajazd Kościuszkowski)

Kraków

Austeria Promnicka (Zajazd Kościuszkowski)

Początki budynku austerii (karczmy) przy dworku w Białym Prądniku sięgają połowy XVIII w., kiedy to w ramach przekształcania tutejszego zespołu pałacowego dobudowano kolejne budynki, w tym budynek karczmy. Inicjatorem rozbudowy zespołu pałacowego był biskup krakowski Józef Załucki. Pierwszym dzierżawcą karczmy był Piotr Kalicki, którego inicjały wkomponowane w ozdobny kartusz do dnia dzisiejszego widnieją nad wejściem do budynku. Projekt budynku przypisuje się działającemu w Krakowie włoskiemu architektowi Franciszkowi Placidi. Pierwotnie środek budynku stanowiła przejazdowa sień wyłożona brukiem i zamykana drewnianymi wrotami. W południowej części były dwie izby szynkowe natomiast w części północnej pokoje gościnne.

Po konfiskacie i rozparcelowaniu majątku pałacowego przez Austriaków budynek stopniowo ulegał niszczeniu a 1910 r. był już zupełnie zrujnowany. Wtedy też wykonano gruntowny remont zmieniając przeznaczenie budynku. Po roku 1946 budynek został przejęty przez władze PRL i zasiedlony. Jednak już na początku lat 50-tych zdewastowany budynek wraz z sąsiadującym z nim dworkiem został przejęty przez miasto Kraków. Dzięki staraniom miejskich służb konserwatorskich budynek został odrestaurowany w maksymalnych do uzyskania w tamtych czasach detalach. Po wykonaniu remontu budynek nadal pełnił funkcje mieszkalne. Podejmowane kolejne próby zmiany sposobu użytkowania budynku kończyły się fiaskiem z powodu braku porozumienia inwestorów z konserwatorem zabytków. Brak inwestorów oraz spory kompetencyjne pomiędzy różnym instytucjami doprowadziły do ponownej dewastacji. W latach 80-tych zaczęto wysiedlać jego mieszkańców.

Transformacja ustrojowa rozpoczęła najgorszy okres w dziejach budynku. Szansą na uratowanie zabytku miał być nowy inwestor z udziałem kapitału zagranicznego, który wykupił budynek. Niestety, zamiast ratunku nowy inwestor doprowadził budynek do kompletnej ruiny. Dzieła zniszczenia dopełniły dwa pożary w latach 1998 i 2000. Dewastacja zabytku stała się podstawą do wywłaszczenia właściciela na podstawie przepisów o ochronie zabytków. Działanie takie władze Krakowa podjęły już w 1998 r. Ostatecznie decyzja wywłaszczeniowa została wydana w 2001 r. Podjęto też decyzję o odtworzeniu zabytku wg stanu z 1958 r.

W roku 2005 zatwierdzona została koncepcja obudowy budynku z przeznaczeniem dla Dzielnicowego Ośrodka Kultury działającego w Dworku Białoprądnickim. Podczas odbudowy okazało się, że większość pierwotnych murów nie nadaje się do wykorzystania, dlatego też zostały wyburzone i następnie odtworzone w pierwotnym kształcie. W oryginale zachował się jedynie niewielki fragment obejmujący środkową część fasady oraz piwnice.

Obecnie, w pełni odrestaurowany budynek jest użytkowany przez Centrum Kultury Dworek Białoprądnicki oraz Radę Dzielnicy. Tekst na podstawie publikacji autorstwa Pawła Dettloffa

Zaproponował: urbeck

Wydarzenia w regionie

  • Zwiedzam powoli trwa
    zamknij

    Zwiedzam powoli

    od15 lipca 2024

    do31 grudnia 2024

    gdzie Wieliczka, ul. Zamkowa 8

    zobacz szczegóły
  • XXIV Salon Sztuki POLART trwa
    zamknij

    XXIV Salon Sztuki POLART

    od18 października 2024

    do12 stycznia 2025

    gdzie Wieliczka, ul. Zamkowa 8

    zobacz szczegóły
  • VI Ogólnopolski Konkurs Plastyczny pt. „Z moich rodzinnych stron – zabytki zapomniane, warte ocalenia” za 8 dni
    zamknij

    VI Ogólnopolski Konkurs Plastyczny pt. „Z moich rodzinnych stron – zabytki zapomniane, warte ocalenia”

    Data:30 listopada 2024

    gdzie Wieliczka, ul. Zamkowa 8

    zobacz szczegóły

Miejsca w okolicy

Copyright © 2007 Polska Niezwyk�a
Wszystkie prawa zastrze�one. �adna cz�� ani ca�o�� serwisu nie mo�e by� reprodukowana ani przetwarzana w spos�b elektroniczny, mechaniczny, fotograficzny i inny. Nie mo�e by� u�yta do innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek bazie danych bez pisemnej zgody Administratora serwisu.
Znajd� nas na